چگونه تفکرات انحصارطلبانه هارپر ؛ ماه عسل محافظه کاران کانادا را کوتاه کرد

چگونه تفکرات انحصارطلبانه هارپر ؛ ماه عسل محافظه کاران کانادا را کوتاه کرد

سعید سلطانپور
soltanpour@hotmail.com


هفته گذشته ( 27 نوامبر) جیم فلاتری وزیر اقتصاد برنامه اقتصادی دولت محافظه کاررا اعلام کرد . هارپر وزیر طرفداربازار آزاد خود را به صحنه فرستاد تا در غیاب لیبرال ها که از یکسو سرگرم دعواهای داخلی برای جانشینی استفان دیان خود بودند ، واز سوی دیگر با مشکلات مالی حزب دست و پنجه نرم می کردند ، فاتحانه پرونده احزاب مخالف را ببندد. محافظه کاران در یک حرکت غیر دموکراتیک ، اعلام کردند که
الف :
سهمیه کمک به احزاب سیاسی را که در ازای هر رای 1.95 سنت هست بدلیل مشکلات اقتصادی متوقف خواهند کرد.
ب: . اعتصاب کارکنان دولت فدرال را ممنوع خواهند کرد .
پ: هیچ کمک مالی به سیستم مالی کشور تزریق نخواهند کرد در حالی که بنظر بسیاری از اقتصاد دانان و سیاستمداران یک شوک ضروری برای ایجاد اعتماد به مصرف کننندگان برای مصرف کرد ن هست،
جیم فلاتری اعلام کرد که مبلغ بیش از 2 میلیارد دلار از فروش مستغلات دولتی مانند اداره پست ، سی ان تاور تورنتو ( دومین برج بلند دنیا ) را برای جبران کسری بودجه بفروش خواهند رساند.

اقدام غیر دموکراتیک هارپر درقطع کمک مالی به احزاب
وضعیت اقتصادی و سیاسی لیبرال ها در حالیکه لیبرال ها بدلیل رهبری استفان دیان (رهبری با اخلاق سیاسی ولی بدون کفایت سیاسی کرسی های زیادی را از دست داده بودند ( 76 کرسی از95 کرسی ) مناسب نیست .
آنها تعداد 846230 رای کمتر از 2006 بدست آوردند . لیبرال ها در مجموع 3633185 رای آورده بودند از یکسو رقمی در حدود یک میلیون دلار و خورده ای بخاطر از دست دادن رای های مردم ، به خزانه لیبرال ها نمی آمد. از سوی دیگر بدلیل برگزاری کنگره انتخاب رهبر ی در دسامبر 2006 در مونترال ، حزب و کاندیداها را بیش از یک میلیون دلار بدهکار کرده بود .
با توجه به بدهکارهای مالی انتخاباتی کاندیداهای حزب بیش از بیش موقعیت مالی و سیاسی حزب لیبرال که همیشه رقیب اصلی محافظه کاران و یکی از حزب های تشکیل دهنده دولت بوده است را تضعیف کرد ه بود . یکی از دلایلی که لیبرال ها برای شکست خود ارزیابی کردند نداشتن بودجه کافی برای مبارزه تبلیغاتی با آگهی های منفی محافظه کاران علیه دیان ، بود. نقش تبلیغات در رسانه های اصلی بر کسی پوشیده نیست . برای نمونه خرید نیم ساعت برنامه بدون تبلیغ توسط اوباما در آخرین روزهای مبارزات انتخاباتی در 4 شبکه سراسری آمریکا نقش تعیین کننده ای در شکست مک کین داشت که از بودجه کافی برای این کار برخوردار نبود .
کمک های دولتی برای احزاب یکی از پایه ها ی اصولی دموکراسی و تعمیق ساختاری احزاب هست .سنت پسندیده ای که در اروپا ی غربی نهادینه شده است . برنامه ای که ما برای کشور خودمان ایران هم ضروری می دانیم زیرا وابستگی های احزاب به سرمایه ها را تا حدود زیادی کاهش داده و زمینه مشارکت همگانی تری را فراهم می کند .
قطع کمک های دولتی به "ان دی پی " و حزب استقلال طلب کبک و "سبز ها " عملا این احزاب را فلج می کرد و هارپر می رفت تا با حزبش که در قدرت بود و از نظر مالی هیچ بدهی نداشت برای دو سا ل دیگر د رماه عسل بسرببرد و در انتخابات بعدی در غیاب احزاب کوچکتر اکثریت را ازآ ن خود کند . وجود احزاب کوچک می تواند تضمینی برای قدرت مردم و جلوگیری از مدل آمریکائی دو حزبی باشد که البته نمونه ایتالیائی آن بسیار شکننده هست . ولی نمونه اسرائیلی آن ، اقلیتهای سیاسی هم می توانند صدای خود را در کابینه داشته باشند . که البته بحث جدائی دارد .
شکی نیست که قطع 30 میلیون دلار برای کشوری مانند کانادا، به بهانه بحران اقتصادی در حالیکه 25 میلیارد دلار به بانکها کمک می شود ، یک حرکا کاملا سیاسی و حسابشده بود.

اقدام دموکراتیک اپوزیسیون

روز شنبه 29 نوامبر در یک اقدام غیر منتظره هارپر مصاحبه کرد و خبراز کودتای احزاب مخالف برعلیه دولت قانونی خود داد . وی سعی کرد با ترساندن مردم از ائتلاف دو حزب ان دی پی و لیبرال با استقلال طلبان کبک ، احزاب رابه عقب نشینی وادار کند .
هارپر که تاریخا مطمئن بود که احزاب مخالف جرئت بر کناری وی در روز دوشنبه اول دسامبر در موقع دادن رای عدم اعتماد به برنامه اقتصادی دولتش را نخواهند داشت . زیرااعلام انتخابات دیگر و هزینه 300 میلیون دلار در ظرف دو ماه ، با واکنش منفی مردم روبرو می شد .
ان دی پی و لیبرال ها گفتگویی را برای تشکیل دولت ائتلافی اقلیت آغاز کرده بودند و درز این خبر ، ماه عسل هارپررا به دوران تلخ تبدیل کرد . هارون صدیقی سردبیر ارشد تورنتو استار در مصاحبه به من گفت که احزاب مخالفبر عکس ادعا ی هارپر ، کاملا دموکراتیک وبر اساس قانون اساسی عمل کرده اند .

اشتباه هارپرو هوشیاری سیاسی کریتین

اشتباه هارپر این بود که بازی دموکراسی را که اصل اساسی و شناخته شده در لیبرال دموکراسی غرب هست را خود زیرپا گذاشته بود. محافظه کاران تنها 38 % ارای مردم را داشتند آنها به یک پیروزی خیره کنند ه نرسیده بود ند که بخواهند و بتوانند اهداف خود را که اقتصاد آزاد مدل آمریکائی که شکسته خورده است ، محقق کنند.
ژان کریتین نخست وزیر سابق لیبرال واد برادبنت رهبر سابق ان دی پی (1) در روز 5 شنبه بعد از اعلام برنامه اقتصادی مذاکره برای ائتلاف را آغاز کرد ه بودند کاری که تنها از کریتین ممکن بود.
رسانه های دست راستی و رادیوهای درست راستی شروع به تبلیغات از کودتا و جدا شدن کانادا کردند . تاکیتک ترساندن که جهانی شده است .
از سوی دیگر احزاب مخالف طی نامه ای از فرماندار کل درخواست کردند که بعد از وصول رای عدم اعتماد به دولت محافظه کار، وی بجای اعلام انتخابات ، فرمان تشکیل دولت را به این ائتلاف بدهد .
این موضوع کم سابقه ای بود که هارپر جوان و انحصار طلب فکر آنرا نکرده بود . در سال 1926 فرماندار جنرال ، درخواست ویلیام مکنزی کینگ (2) را در مورد انحلال پارلمان رد کرده و از رقیب محافظه کار وی (3) می خواهد که کابینه راتشکیل بدهد . با توجه به انتصاب فرماندار کل، ژان میشل ژان ، توسط ژان کریتین و تصویب ملکه انگلیس ، بعید بنظر می آید که وی درخواست ائتلاف را رد کند.

عقب نشینی هارپر

هارپر جلسه بررسی برنامه اقتصادی در مجلس را برای ساقط نشدن دولتش به روز دو شنبه 8 دسامبر معوق کرد.
روز یکشنبه ، وزیر اقتصاد در کنفرانسی گفت که وی یک ماه زودتر بودجه را با در نظر گرفتن تزریق های مالی به مجلس ارائه خواهد داد. وی همچنین برنامه قطع کمک های مالی به احزاب را لغو کرد ولی ائتلاف بسرعت و جدیت از ابزارهای دموکراتیک استفاده کردند و روز دوشنبه توافق نامه بین رهبران سه حزب امضا شد . محافظه کاران در یک اقدام غیر دموکراتیک اقدام به شنود مذاکره لیتون و همکاران خود کرده و آنرا منتشر کردند . حرکتی که مرا یاد واتر گیت که به سقوط جمهوری خواهان آمریکا انجامید انداخت. براستی وقتی حزب حاکم اقدام به شنود نمایندگان مجلس می کند آیا می توان انتظار نداشت که به گفتگوی فعالین سیاسی و کارگری گوش داده نشود هر چند غیر قانونی هست . اقدام هارپر نشان از تلاش وی برای در قدرت ماندن به هر قیمت هست . زیرا با احتسا ب رای های حزب سبزها 52% مردم از این ائتلاف پشتیبانی خواهند کردو ا کثر کبکی ها با این ائتلاف موافق هستند .

نخست وزیر بعدی

.حزب لیبرال رهبری ائتلاف را به عهده خواهد گرفت . بالطبع اختلافات رهبری د رحزب لیبرال ، تنها عامل امید هارپر بود که به نظر می اید لیبرال ها بر سر اینکه چه کسی نخست وزیر باشد به توافق رسیده اند . حزب کبک وزیر ی در کابینه نخواهد داشت ولی ان دی پی 3/1 اعضا ی کابینه را خواهد داشت .
مسلما رهبر حزب سبزها نیز یک پست کابنیه را خواهد داشت . جک لیتون و ان دی پی ترجیح می دهند که دیان رهبر حزب باشد زیرا نقش لیتون که سیاستمدار متکلم و ماکیاولیستی هست ، در کنار رهبری مانند دیان ، پررنگ تر خواهد شد . باضاقه اینکه لیتون نیز موافقت اتحادیه های کارگری را جلب کرده است . وی با لوسین دوسپ رهبر حزب کبک نیز توافق قبلی انجام داده بود .

ائتلاف 4 شخصیت سیاسی را برای شورای اقتصادی خود برگزیده است که اعتماد سرمایه ها را به خود جلب خواهد کرد. این شخصیتها پل مارتین نخست وزیر قبلی و سرمایه دار بزرگ کانادا ، فرانک مک کینیان ، نخست وزیر قبلی نیوبرانزویک و رئیس فعلی بانک تی دی کانادا، جان منلی وزیر امور خارجه و اقتصاد لیبرال ها - رومانوف نخست وزیرقبلی ساسکاچوان ( ان دی پی ) ، هستند .
تنها راه هارپر
هارپر پارلمان را تا( 27 ژانویه 2009 ) روز تقدیم بودجه به مجلس با دستور فرماندار کل که نماینده تعطیل کرد تا آبها در تعطیلات کریسمس از آسیاب بیفتد. و با توجه به تغییرات مورد نظر احزاب مخالف در ائتلاف شکنندگی ایجاد کند . چه کسی نخست وزیر خواهدبود بزودی مشخص می شود ولی شکی نیست که محافظه کاران بازنده این بازی غیر دموکراتیک خود شدند و مجلس در صورت ادامه حضور هارپر به عنوان نخست وزیر شاهد اختلافات جدی و جوی غیر دوستانه خواهد بود . در سیاست نباید هیچ رقیبی را دست کم گرفت.

3 دسامبر 2008
پاورقی ها :
1. Ed Broadbent
2. William Lyon Mackenzie King.
3. Arthur Meighen

سعید سلطانپور روزنامه نگار و مجری برنامه تلویزیونی سقف شیشه ای هست که عموما د رحوزه سیاسی اجتماعی ایرانیان در کانادا می پردازد